Gluten intoleransı nedir, ne değildir? Çölyak gibi ama değil… Sanırım gluten intoleransını en iyi bu şekilde ifade edebiliriz. Çölyak gibi diyorum çünkü gluten intoleransı olan insanlar; çölyak hastalığı ile benzer belirtileri gösterirler. Ancak gluten intoleransı olan kişilerin bağırsak mukozasında çölyakta olduğu gibi herhangi bir tahribat görülmez. Fakat gluten içeren gıdalar tükettiklerinde tıpkı çölyak hastaları gibi; kabızlık, ishal, şişkinlik, gaz, karın ağrısı, kurdeşen, deri kızarıklığı, bulantı, kusma gibi semptomlar gösterirler. “Gluten intoleransı nedir?” sorusuna gelin detaylı olarak yanıt arayalım!
Gluten İntoleransı Hakkında Merak Edilenler
“Gluten intoleransı nedir?” diye merak ettiğinizi biliyorum. Buğday, arpa, çavdar gibi tahıllarda bulunan gluten proteinini tolere edememe durumuna gluten intorelansı ya da gluten alerjisi adını verebiliriz. Çölyak dışı gluten duyarlılığı, çölyak hastalığından çok daha fazla kişide görülmektedir. Toplumdaki yüzde 4 ila 6 kişide gluten hassasiyeti bulunduğu bilinmektedir. Ancak pek çok insan gluten hassasiyetinden doğan rahatsızlıkları göz ardı eder ve umursamaz. Aslında diyabet, migren, anemi, karaciğer yetmezliği, reflü, İBS gibi pek çok hastalığın altında gluten yatmaktadır. Üstelik gluten hassasiyeti bulunan kişilerin glutensiz diyet uygulamamaları halinde ileride daha büyük rahatsızlıklar meydana gelebilmektedir.
Glutensiz beslenmek yeni başlayacak olanlar için zorlu bir süreç olsa da kişinin sağlığına kavuştuğunu hissettiğinde kolay alışacağı bir beslenme alışkanlığıdır. Gluten proteini sadece buğday içeren gıdalarda değil; aynı zamanda birçok endüstri ürününün içinde katkı maddesi olarak da bulunur. Bu yüzden glutensiz beslenmeye başladığınızda paket içeriklerini iyice okumalı ve “gluten içermez” ibaresi bulunan paketli gıdalara yönelmeniz gerekmektedir. Ayrıca hamur işi, makarna, erişte, bisküvi, gofret gibi pek çok yiyecekten de uzak durmanız gerekir.
Gluten İntoleransı Teşhisi Nasıl Konulur?
Gluten intoleransı için aslında doğrudan bir teşhis yöntemi yoktur. Eğer çölyak belirtileri gösteriyorsanız doktorunuz öncelikle çölyak hastası olup olmadığınızı kesinleştirmek için endoskopi ya da kolonoskopi uygular. Çölyak teşhisi için en doğru sonucu kolonoskopi vermektedir. Endoskopi ya da kolonoskopi işlemleri sonucunda çölyak hastalığı bulgularına rastlanmazsa genellikle doktorunuz tarafından glutensiz diyet uygulamanız önerilir.
1 ay süreyle önerilen glutensiz diyetiniz sonrasında semptomlarınızın azaldığını ve kendinizi daha iyi hissettiğinizi söylüyorsanız gluten intorelansınız olduğu anlaşılır ve glutensiz beslenmeniz önerilir. Glutensiz beslenmeye başladığınızda pek çok şikayetiniz son bulacağı için bu beslenme şekline alışmanız çok da zor olmayacaktır.
Gluten alerjisi için yapılan çeşitli testler doğru ve kesin sonuç vermediğinden pek çok doktor tarafından önerilmemektedir. Bir doktora başvurmadan bu testleri yaptırmamanız ve bu testin sonucuna göre kendinizce tedavi/diyet uygulamamanız gerektiğini vurgulamak isterim.
Gluten İntoleransı Belirtileri Nelerdir?
Yukarıda da bahsettiğim gibi gluten intoleransı belirtileri; çölyak belirtileri ile benzerlik göstermektedir. Gluten intoleransı belirtilerini şu şekilde sıralamak mümkündür:
- Karında şişkinlik
- Gaz
- Sık sık ishal ya da kabız olmak
- Karın ağrısı
- Ciltte kızarıklık, kurdeşen benzeri cilt rahatsızlıkları
- İştah bozukluğu
- Uyku düzeninde dengesizlikler
- Bulantı, kusma
- Baş ağrısı
- Aşırı yorgunluk ve halsizlik
- Açıklanamayan kilo kaybı ya da kilo alımı
Gluten intoleransı ve çölyak hastalarında görülen genel belirtiler bunlardır. Ancak rahatsızlığın belirtilerinin kişiden kişiye göre değişebileceğini hatırlatayım. Eğer sizde de bu rahatsızlıklardan şikayetçiniz glutensiz diyet yaparak durumunuzu gözleyebilirsiniz. Gluten intoleransınız bulunup bulunmadığını glutensiz diyet uygulayarak kendiniz anlayabileceğiniz gibi; hastalığınızın çölyak olup olmadığını netleştirmek için muhakkak bir hekime başvurmanız gerekmektedir. Gluten proteini ile merak ettiklerinizi tümü “Gluten Nedir, Ne Değildir?” yazısında!
Peki siz de gluten intoleransı ya da çölyak hastalığı hangi belirtiler sonucunda ortaya çıktı? Yorumlarınızı bekliyorum!
6 Comments
Sinem
8 Ocak 2019 at 21:38Aşırı gaz, bi ishal bi kabız olma durumu ve tesadüfen bir arkadasimin irritabl bagirsak sendromu olmasi nedeniyle sende de ibs olabilir demesiyle gastroentreloji dr.una basvurdum. Ibs teshisi konuldu. Ancak dr ne gluten ne de beslenmeyle ilgili bir sey soylemedi. Spazm giderici ilac verdi, gonderdi beni:( Daha sonra daha once gittigim diyetisyenime basvurdum ve o bana glutensiz bir beslenme duzenledi. 8 aydir uyguluyorum. Ve inanir misiniz sadece ibs degil migrenim de gecti:)
Sevgiler
Tuğçe Arpacı
9 Ocak 2019 at 16:21Öncelikle çok geçmiş olsun. Rahatsızlıklarınızın azalmış olmasına çok sevindim. 🙂 Kesinlikle bazı doktorların bu konuda çok daha duyarlı olması gerekiyor. Neyse ki benim doktorum ilk kontrolden sonra bunu denememi önermişti.
birDilek
14 Mart 2019 at 12:56Çok güzel, darısı başımıza. Listelerinizin içeriğini paylaşmanız mümkün mü?
Tuğçe Arpacı
14 Mart 2019 at 15:13Tam olarak hangi listeyi kastettiniz, anlayamadm? 🙂
Gülcan
20 Ağustos 2019 at 12:02Merhabalar aynı Sinem hnm gibi benim de sikayetlerim oldu 1 yıldır ve 3 dr.a gittim 3 ude ayrı tedavi verdi ve ibs uzerine yogunlastik ben de gulutensiz diyet yaptım 6 aydır şikayetlerim azaldi ve sukurler olsun ki normal hayatima geri dondum metabolizmam hızlandi ama sabahlari dogal sirke limon sicak su kurü yapiyorum bir de gun icinde zencefil limon yesil cay bir de probiyotik kullaniyorum bir de otimum rahatsizlik icin solgarın beta glukan (bagisiklik ,otimum beyin bagirsak)icin multivitamin yani doktorlarin omur boyu cekeceksiniz dedigi rahatsizliga meydan okuyorum…
Tuğçe Arpacı
20 Ağustos 2019 at 12:52Merhabalar… Çok geçmiş olsun öncelikle. Şikayetlerinizin azalmış olması çok sevindirici. Ben de her sabah mutlaka büyük bir bardak suyla güne başlıyorum. Kendi beslenme yöntemimizi kendimiz belirleyerek, nelerin bize iyi gelip gelmediğini gözlemleyerek pek çok şikayetten kurtulabiliriz. Ben de ilk 1 ayın sonunda kendimi yeniden doğmuş gibi hissetmiştim. Çok mutlu oldum sizde de belirtilerin iyiye gitmesine… Sevgiler <3